Cách sử dụng thiết bị nội địa Nhật Bản tại Việt Nam

Bạn vừa hoàn thiện một căn nhà mới hoặc muốn bổ sung thiết bị điện cho gia đình và quyết định chọn mua hàng nội địa Nhật - dòng sản phẩm nổi tiếng về chất lượng và độ bền. Tuy nhiên, vấn đề bạn sẽ gặp là hầu hết các thiết bị này là dòng sản phẩm nội địa Nhật nên sử dụng điện 100V hoặc 200V, trong khi hệ thống điện ở Việt Nam là 220V.

Vậy tại sao lại có sự khác biệt về điện áp giữa hai quốc gia Nhật Bản và Việt Nam? Và nếu muốn sử dụng hàng nội địa Nhật, bạn cần chuẩn bị gì? Hãy cùng Hiệp Hồng Japan khám phá giải pháp trong bài viết dưới đây.

I. Tìm hiểu cách phân bổ điện áp của các quốc gia trên thế giới

Trên thế giới, các quốc gia sử dụng những tiêu chuẩn điện áp khác nhau. Nhìn vào bản đồ dưới đây, bạn sẽ thấy sự phân bố này không đồng đều. Điện áp 220-240V phổ biến nhất và được sử dụng tại phần lớn các quốc gia ở châu Âu, châu Phi và nhiều nước châu Á (bao gồm Việt Nam). Trong khi đó, điện áp 100-127V lại được dùng nhiều ở Bắc Mỹ, một số nước Nam Mỹ, Nhật Bản và Đài Loan.

Ngoài hiệu điện thế, tần số dòng điện xoay chiều (AC) cũng khác nhau giữa các quốc gia, đo bằng đơn vị Hz. Phần lớn thế giới dùng tần số 50Hz, nhưng một số nước, như Mỹ, sử dụng lưới điện 120V và 60Hz. Đặc biệt, Nhật Bản là một trường hợp ngoại lệ khi lưới điện được chia làm hai phần. Hãy cùng khám phá chi tiết hơn.

II. Hệ thống điện đặc biệt của Nhật Bản

Nhật Bản có một hệ thống điện chia làm hai khu vực với hai tiêu chuẩn khác nhau. Phía Đông Nhật Bản sử dụng điện 100V, 50Hz, trong khi phía Tây sử dụng điện 100V, 60Hz.

Sự khác biệt về tần số đã gây ra nhiều khó khăn ngay trong nước. Thiết bị sử dụng điện 50Hz không thể hoạt động ở phía Tây và ngược lại. Vấn đề này có nguồn gốc lịch sử. Vào thế kỷ 19, khi hệ thống điện Nhật Bản bắt đầu phát triển, các công ty phía Đông, như Tokyo, nhập máy phát điện từ châu Âu (50Hz), còn phía Tây, như Osaka, nhập máy từ Mỹ (60Hz). Lúc đó, không ai nghĩ đến việc chuẩn hóa, vì lưới điện còn phân tán và chưa kết nối toàn quốc.

Khi mạng lưới điện lan rộng, ranh giới tần số trở nên rõ ràng, với sông Fujigawa ở tỉnh Shizuoka là đường chia hai khu vực. Phía Đông dùng tần số 50Hz, còn phía Tây dùng 60Hz.

Việc thống nhất hệ thống là rất phức tạp và tốn kém, vì nó sẽ ảnh hưởng lớn đến cơ sở hạ tầng, sản xuất và tiêu thụ điện. Nhật Bản chọn giải pháp kép: sản xuất thiết bị tương thích với cả hai tần số và xây dựng các trạm chuyển đổi. Đến năm 2011, Nhật có ba trạm chuyển đổi tần số nằm gần ranh giới này, nhưng với công suất chỉ khoảng 1 triệu kilowatt, không đủ đáp ứng nhu cầu.

Dù đối mặt với thách thức lớn, Nhật Bản vẫn là cường quốc năng lượng, một điều đáng khâm phục.

III. Sử dụng thiết bị điện nội địa Nhật Bản ở Việt Nam

Như đã trình bày ở trên thì hệ thống điện Nhật Bản khác biệt đáng kể so với Việt Nam và nhiều nước khác. Do đó, các thiết bị nội địa Nhật thường có cảnh báo “Use only in Japan” (chỉ sử dụng tại Nhật). Để dùng ở Việt Nam, bạn cần bộ đổi nguồn điện từ 100V lên 220V.

Điện 100V không xa lạ với người Việt, bởi trước đây nước ta từng sử dụng nhiều thiết bị từ Liên Xô cũ với điện 110V. Vì vậy, việc đổi sang dòng 100V cho thiết bị Nhật không gây khó khăn.

Vậy còn điện 200V thì sao? Nhiều người ngạc nhiên khi thấy một số thiết bị Nhật sử dụng điện 200V, dù Nhật Bản thường dùng 100V. Thực ra, các thiết bị cần công suất lớn hơn, như bếp từ, được sản xuất để dùng điện 200V. Hệ thống lưới điện Nhật Bản cơ bản vẫn là 100V, nhưng họ sử dụng hai pha 100V để tạo ra 200V.

Ví dụ, bếp từ Nhật có công suất lên đến 5.800W và cần dòng điện lớn hơn để hoạt động hiệu quả. Với cấu trúc lưới điện của Nhật, việc sử dụng 2 pha 100V để tạo thành 200V là hợp lý.

Thông thường, các thiết bị 200V của Nhật có thể hoạt động với điện 220V ở Việt Nam. Tuy nhiên, do điện áp ở Việt Nam thường dao động, bạn cần bộ đổi nguồn để đảm bảo thiết bị không bị hư hỏng khi điện áp vượt quá giới hạn.

Vậy là khi dùng thiết bị nội địa Nhật Bản, bạn cần phải đổi nguồn điện. Tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cách chọn bộ đổi nguồn phù hợp.

IV. Lựa chọn đổi nguồn cho thiết bị nội địa Nhật ở Việt Nam

Nguyên tắc là công suất của bộ đổi nguồn phải lớn hơn công suất của thiết bị. Ví dụ, nếu thiết bị có công suất 1.000W, đổi nguồn tối thiểu cũng phải có công suất tương đương, nhưng lý tưởng hơn là chọn bộ có công suất lớn hơn.

Công suất biểu kiến là gì?

Vấn đề là, khi mua đổi nguồn, thông số thường ghi bằng đơn vị VA chứ không phải W. Vậy VA là gì và nó liên quan gì đến W? Để hiểu rõ, chúng ta cần nắm về khái niệm công suất biểu kiến, ký hiệu là S, đo bằng đơn vị VA (vôn-ampe). Công suất biểu kiến đại diện cho tổng năng lượng cung cấp từ nguồn điện trong dòng điện xoay chiều (AC).

Đối với dòng điện xoay chiều 1 pha, công suất biểu kiến được tính bằng công thức: S = U x I, trong đó:

• U: Hiệu điện thế (V)
• I: Cường độ dòng điện (A)

Công suất của một hệ thống điện gồm hai thành phần: công suất hữu ích (Active Power - P) và công suất phản kháng (Reactive Power - Q). Công suất hữu ích, đo bằng W hoặc kW, là năng lượng thực mà thiết bị tiêu thụ. Công suất phản kháng, đo bằng VAR hoặc kVAR, không tạo ra năng lượng thực mà liên quan đến việc từ hóa trong hệ thống, giúp quá trình biến đổi điện năng diễn ra.

Do đó, khi chọn đổi nguồn, bạn cần xem xét cả công suất hữu ích và biểu kiến để đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định.

Mối quan hệ giữa ba loại công suất — biểu kiến, phản kháng, và thực — có thể được hiểu đơn giản như sau:

• Công suất biểu kiến (S) = U x I (VA)
• Công suất phản kháng (Q) = S x SinØ = U x I x SinØ (VAR)
• Công suất thực (P) = S x CosØ = U x I x CosØ (W)

Công suất thực (P) là điều quan trọng cần quan tâm vì đây là năng lượng mà thiết bị nội địa Nhật cần. Tuy nhiên, hệ số CosØ thường dao động, nhưng với hầu hết các bộ đổi nguồn, hệ số này thường nằm trong khoảng 0.7 đến 0.8. Để an toàn, bạn nên chọn hệ số từ 0.65 đến 0.7.

Ví dụ: Nếu bộ đổi nguồn của bạn có công suất 1.000VA, thì công suất thực sẽ dao động từ 650W (1.000 x 0.65) đến 700W (1.000 x 0.7). Điều này có nghĩa đổi nguồn phù hợp cho thiết bị có công suất dưới 700W, lý tưởng là dưới 650W.

Nếu bạn có ý định sử dụng nhiều thiết bị Nhật trong nhà, tôi khuyên nên lắp hệ thống điện song song: một đường điện 220V cho thiết bị Việt Nam và một đường 100V cho thiết bị Nhật. Điều này giúp hệ thống gọn gàng và tránh nhầm lẫn.

Lỡ cắm nhầm thiết bị 100V vào điện 220V thì sao? Rất tiếc, thiết bị sẽ bị cháy ngay lập tức. Tuy nhiên, đừng lo lắng, hãy liên hệ với chúng tôi. Chúng tôi chuyên cung cấp thiết bị nhập khẩu từ Nhật và có kinh nghiệm xử lý những tình huống này.